Landgoed Seldensate is eigendom van de Gemeente Sint-Michielsgestel. In 1971 werd het zeer verwaarloosde park met ruïnes door koop overgenomen van de familie Laman Trip. De geschiedenis van Seldensate gaat ver terug in de tijd tot ergens in de veertiende eeuw. Met meer dan waarschijnlijkheid is het landgoed gesticht door een gefortuneerde stedeling uit ’s-Hertogenbosch, bedoeld als zomerbuitenhuis en als zodanig in gebruik gebleven.
Verval en herstel
In zijn soort is Seldensate vergelijkbaar met het huidige landgoed De Wamberg, ten noorden van Berlicum. Van de andere buitenhuizen langs de Aa is niets over gebleven. Archiefstukken tonen aan dat Seldensate bestond uit een hoofdgebouw, omringd door grachten met ophaalbrug en poortgebouwen, benevens parktuinen, boomgaard en kwekerijen, alsmede boerderijen met bouw en weiland, tezamen gelegen langs de rivier de Aa onder Middelrode en omgeven door moeras en draslanden. In omvang en uiterlijk is het eeuwenlang nauwelijks veranderd. Archiefspeurwerk heeft ook duidelijk gemaakt dat Seldensate zeer vaak van eigenaar gewisseld is en lang niet altijd werd bewoond. Aan onderhoud en herstel is geen geld besteed en er is altijd sprake geweest van stelselmatige achteruitgang. Slechts tijdens de laatste eeuwwisseling kende Seldensate een korte periode van bloei. Eigenaar bouwkundige Bosch liet het kasteel nagenoeg helemaal afbreken en gemoderniseerd wederopbouwen. Naast kasteel kregen ook het park, de tuinen en de overige gebouwen een grote opknapbeurt. Het heeft niet mogen baten. De genadeslag werd het landgoed toegebracht in 1935, toen de slingerende rivier de Aa werd genormaliseerd, om zo aan de voortdurende wateroverlast een einde te maken. Als gevolg van de grondwaterpeildaling zakte het kasteel langzaam maar zeker door zijn houten fundering. Het kasteel werd nbewoonbaar en het verval greep zeer snel om zich heen. Na de oorlog was er slechts een leeggeroofde ruïne overgebleven. Vanwege instortingsgevaar werden de gebouwen gesloopt of afgeschermd. Als in de jaren zeventig de Gemeente Berlicum (thans Sint-Michielsgestel) het landgoed aankoopt, is er alleen nog maar sprake van ‘vergane glorie’. Na de grote snoeibeurt van het parkbos en na restauratie van het poortgebouw in 1980 is het landgoed bestemd als wandelgebied en vluchtplaats voor plant en dier. In 2015 werd de toegangspoort en het duifhuis gerestaureerd en de ruïnes van de fundamenten van het kasteel geconsolideerd.
Helaas is Seldensate omgeven door grote agrarische bedrijvigheid en ligt het vlakbij een drukke verkeersader, beide zijn voor behoud van cultuur en natuur niet bevorderlijk.
Anderzijds wordt gewerkt aan het natuurherstel van het 'Dynamisch Beekdal' van de Aa. Voor meer informatiehierover klik hier.
