Ten oosten van de A2 ligt ook nog een straat met de naam Heinis. Ten onrechte heb ik altijd gedacht dat dit een voortzetting van de Heinisdijk was. De Heinisdijk is hier echter verdwenen, wat overbleef was een overblijfsel van de "Hennistsche straat", die b.v. op de kaart van de Polder van der Eigen uit 1880 staat:
Ook in 1928 zien we deze situatie nog terug:
In 1944 (luchtfoto RAF) is de dijk nog wel te zien als een vage streep in het landschap, maar het lijkt alsof de dijk hier al afgegraven is. Afgravingen in dit gebied zouden dan samenhangen met de bouw van de wijk de Vliert van ’s-Hertogenbosch (Goddijn, 2015). Deze wijk is gebouwd zowel voor als na de Tweede Wereldoorlog. Volgens de familie Tibosch (Noordpool) is de dijk hier rond de ruilverkaveling in 1953 afgegraven (mededeling 2016).
Goddijn, 2015: Archeologisch onderzoek naar de bewoningsgeschiedenis van locaties Terp Heinis (BZWV-04), Overdijk (BZWV-08) en De Drieborgt (BZWV-16), Archol Rapport 206
In 1956 loopt de dijk na het Rosmalense wiel nog even rechtdoor, maar de knik naar het zuiden is weg en de dijk gaat over in de Hennistsche straat. Let ook op de kleine zijstreepjes die een dijk aangeven: die zijn op een gegeven moment verdwenen.
De situatie nu ziet er uit als volgt:
De linie 1629 (beleg van 's-Hertogenbosch door Frederik Hendrik) liep wel over de Heinisdijk, maar niet over de Hennistsche straat. Daarom mislukten pogingen om de oude linie-kaart over de Heinis te leggen hier. En als Fort Alexander gebouwd is op de plaats van Fort St. Anna uit 1629 (wat aannemelijk lijkt), dan liggen de overblijfselen van de forten in het verlengde van de Hennistsche straat (de huidige Heinis).
Smousenwiel
In de hoek van de Hennistsche straat en de Heinisdijk lag in 1928 nog het Smousenwiel; Smous was een scheldwoord voor Jood. Dit wiel is genoemd naar een Jood die de 28e juli 1800 hier is verdronken (Henk de Werd, Rosmalla 11/7 (1983). Ik citeer Rosmalla (bron: rechterlijk archief):
"...alwaar een cadaver, zijnde een besneeden Jood, welke heeden in een wiel op den heijnis is opgevist ... zijn dood gevolgd is door het veele water dat hij ingezwolgen heeft." http://www.heemkundekringrosmalen.nl/images/pdf/rosmalla/Rosmalla_03_02.pdf.
Dit wiel is verdwenen, waarschijnlijk tegelijk met het afgraven van de dijk.
De familie Tibosch van de boerderij de Noordpool vertelde mij in 2016 dat zij in hun kindertijd bang gemaakt werden met het verhaal dat daar nog een geest was van een Jodin die daar was verdronken: een 'zwevende dame'.
