- Ton Kemp
Mariaburgbos
Ligging
Het natuurgebied Mariaburgbos is een onderdeel van de Hooge Heide, een kleinschalig agrarisch landschap met houtwallen, bosjes en oude boerderijen. Het ligt tussen Rosmalen, Nuland en Berlicum. Er liggen waardevolle natuurgebieden met bos, heide, stuifzanden en poelen.
Omvang
Toegang
Vanaf parkeerplaats Zorghoeve ‘Mariaburg’, Vliertwijksestraat 58, Rosmalen.
Beheer
Gemeente 's-Hertogenbosch
Geschiedenis en ontwikkeling
Het Mariaburgbos, vernoemd naar het voormalige klooster aan de Graafseweg (A59: Den Bosch-Nijmegen). Het is halverwege de vorige eeuw aangeplant voor houtproductie met grove dennen en Amerikaanse eiken.
Nu is het gebied is volop in ontwikkeling. De gemeente ’s-Hertogenbosch, eigenaar van het gebied, voert diverse natuurherstelwerkzaamheden uit, zoals het uitdunnen van het bos, het open kappen van bosranden en maken van open plekken in het bos. Hierdoor kunnen er besdragende struiken en de kruidachtige planten gaan groeien. De onderbegroeiing wordt opgewarmd door de zon, waardoor vlinders en andere insecten er beter kunnen gedijen. Op de opengemaakte plekken kunnen weer, zoals vroeger, heideveldjes ontstaan. De gerooide stronken van de gekapte bomen zijn in rillen op elkaar gestapeld en vormen zo schuil- en huisvestingmogelijkheden voor diverse soorten dieren. Bij voorkeur worden uitheemse boomsoorten zoals de Amerikaanse eik vervangen door inlandse soorten: berk en inlandse eik. Uiteindelijk wordt gewerkt naar een gevarieerd bos met open plekken.
In het bos liggen oude akkers, die ontstaan zijn door het ontginnen van 'woeste grond' (zo werd dat in het begin van de vorige eeuw genoemd). Die akkers zijn vaak omringd door de karakteristieke eikenhakhoutwallen. De randen van de natuurakkers zijn ten behoeve van de insecten ingezaaid met kenmerkende bloemen als korenbloem, klaproos en kamille. Op een van die akkers wordt biologisch graan geteeld. Een klein deel hiervan wordt niet geoogst; daarvan maken in de winter vogels en kleine zoogdieren dankbaar gebruik.
In 2015 heeft IVN 's-Hetrogenbosch het Mariaburgbos 'geadopteerd' om de noodzakelijke nazorgwerkzaamheden uit te voeren.
Fauna
In het Mariaburgbos en omliggende bossen zijn 42 verschillende vogelsoorten geteld, o.a. havik, boomklever, groene en zwarte specht. In de lanen met oude bomen, met holtes en spleten, wonen maar liefst zes soorten vleermuizen: watervleermuis, franjestaart, rosse vleermuis, laatvlieger, dwergvleermuis en de grootoorvleermuis. Ook grotere zoogdieren als vos en ree worden waargenomen.
Toegankelijkheid
Start: Zorghoeve ‘Mariaburg’, Vliertwijksestraat 58, Rosmalen. De half verharde beukenlaan met drie ingangen naar het Mariaburgbos loopt parallel aan de Vliertwijksestraat en komt uit in de Waterleidingstraat. De meest zuidelijke toegang ligt vlakbij de Zorghoeve Mariaburg. Bij de meest noordelijke ingang (75m vanaf de Waterleidingstraat) staat een informatiebord. Vanaf daar kan een wandeling worden gemaakt via de blauwe paaltjes.
Het 'ommetje' Hooge heide geeft een goede indruk van het gehele gebied Hooge heide. Zie de wandelingen in het schema: Hooge heide en Nulandse heide (download Wandelgids Brabant Water pag. 25).